Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

ex latebris L

  • 1 latebra

    lătē̆bra, ae, f. [lateo], a hiding-place, lurking-hole, covert, retreat (class.; most freq. in plur.; v. infra, II. B.).
    I.
    Lit.:

    (aurum) in latebris situm est,

    Plaut. Aul. 4, 2, 2:

    itaque in totis aedibus tenebrae, latebrae,

    id. Poen. 4, 2, 13:

    latebris ac silvis aut saltibus se eripere,

    Caes. B. G. 6, 43:

    Cappadociae latebris se occultare,

    Cic. de Imp. Pomp. 3, 7:

    aliquem in latebras impellere,

    id. Rab. Perd. 8, 22:

    at Scyllam caecis cohibet spelunca latebris,

    Verg. A. 3, 424:

    tum latebras animae, pectus mucrone recludit,

    the hidden seat of life, id. ib. 10, 601:

    solis defectus lunaeque latebrae,

    i. e. eclipses of the moon, Lucr. 5, 751. —In sing., Cic. Cael. 26, 62:

    extractus e latebra,

    Suet. Vit. 17; id. Ner. 48:

    bellorum,

    a place of refuge from war, Luc. 5, 743: teli, the weapon's lurking-place, i. e. the place where the arrow-head was sticking in his body, Verg. A. 12, 389.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a lurking-place, hidden recess, retreat:

    in latebras abscondas (stultitiam) pectore penitissumo,

    Plaut. Cist. 1, 1, 64; Lucr. 1, 408:

    cum illa conjuratio ex latebris atque ex tenebris erupisset,

    Cic. Sest. 4, 9:

    latebras suspicionum peragrare,

    id. Cael. 22, 53; Quint. 12, 9, 3.—In sing.:

    adhibuit etiam latebram obscuritatis,

    Cic. Div. 2, 45, 111:

    in tabellae latebra,

    id. Fam. 3, 12, 1:

    scribendi,

    a secret mode of writing, a writing in cipher, Gell. 17, 9, 4.—
    B.
    In partic., a subterfuge, shift, cloak, pretence, feigned excuse (only in sing.):

    latebram haberes,

    Cic. Fin. 2, 33, 107:

    magnificam in latebram conjecisti,

    id. Div. 2, 20, 46:

    videant, ne quaeratur latebra perjurio,

    id. Off. 3, 29, 106:

    latebram dare vitiis,

    Ov. A. A. 3, 754.

    Lewis & Short latin dictionary > latebra

  • 2 latebra

    latebra, ae, f. (lateo), I) das Verstecktsein, Verborgensein, in quibus (balneis publicis) non invenio quae latebra togatis hominibus esse possit, wie Leute, die die Toga tragen, verborgen sein (bleiben) können, Cic.: latebra imminens exitium differebat, Tac.: defectus solis latebraeque lunae, Mondfinsternis, Lucr. – II) konkr., der Schlupfwinkel, das Versteck, der geheime Zufluchtsort, A) eig., im Plur., latebrae ferarum, Liv.: ita probe (aurum) in latebris situm est, Plaut.: latebris aut saltibus se eripere, Caes.: se non Ponti neque Cappadociae latebris occultare, Cic.: latebras animae pectus mucrone recludit, den geheimen Wohnsitz des Lebens, Verg.: latebrae uteri, die Höhle des Bauches, Verg. – im Sing., turpis latebra, Tac.: latebra hortorum, Sen.: latebra teli, des Pfeiles heiml. Gang, Verg.: extractus e latebra, Suet. – B) übtr.: 1) im allg.: Schlupfwinkel, Versteck, Zuflucht, im Plur., cum in animis hominum tantae latebrae sint tantique recessus, Cic.: possum omnes latebras suspicionum peragrare dicendo, Cic.: cum illa coniuratio ex latebris erupisset palamque armata volitaret, Cic. – im Sing., adhibuit latebram obscuritatis (im Reden), Cic.: te mirificam in latebram coniecisti (beim Disputieren), Cic.: eo mirandum est magis nullam ne in tabellae quidem latebra fuisse absconditam malevolentiam, quae te impugnare auderet, daß selbst unter dem Deckmantel der Abstimmung keine einzige übelwollende Stimme im Verborgenen dich anzufechten wagte, Cic. – latebra scribendi, dunkle, nur dem Eingeweihten verständliche Schreibweise, Gell. 17, 9, 4. – 2) insbes., Ausflucht, Hintertür, Behelf, Entschuldigung, latebra mendacii, Cic. fr.: latebram habere, Cic.: latebram dare vitiis, Ov.

    lateinisch-deutsches > latebra

  • 3 latebra

    latebra, ae, f. (lateo), I) das Verstecktsein, Verborgensein, in quibus (balneis publicis) non invenio quae latebra togatis hominibus esse possit, wie Leute, die die Toga tragen, verborgen sein (bleiben) können, Cic.: latebra imminens exitium differebat, Tac.: defectus solis latebraeque lunae, Mondfinsternis, Lucr. – II) konkr., der Schlupfwinkel, das Versteck, der geheime Zufluchtsort, A) eig., im Plur., latebrae ferarum, Liv.: ita probe (aurum) in latebris situm est, Plaut.: latebris aut saltibus se eripere, Caes.: se non Ponti neque Cappadociae latebris occultare, Cic.: latebras animae pectus mucrone recludit, den geheimen Wohnsitz des Lebens, Verg.: latebrae uteri, die Höhle des Bauches, Verg. – im Sing., turpis latebra, Tac.: latebra hortorum, Sen.: latebra teli, des Pfeiles heiml. Gang, Verg.: extractus e latebra, Suet. – B) übtr.: 1) im allg.: Schlupfwinkel, Versteck, Zuflucht, im Plur., cum in animis hominum tantae latebrae sint tantique recessus, Cic.: possum omnes latebras suspicionum peragrare dicendo, Cic.: cum illa coniuratio ex latebris erupisset palamque armata volitaret, Cic. – im Sing., adhibuit latebram obscuritatis (im Reden), Cic.: te mirificam in latebram coniecisti (beim Disputieren), Cic.: eo mirandum est magis nullam ne in tabellae quidem latebra fuisse absconditam malevolentiam, quae te impugnare auderet, daß selbst unter
    ————
    dem Deckmantel der Abstimmung keine einzige übelwollende Stimme im Verborgenen dich anzufechten wagte, Cic. – latebra scribendi, dunkle, nur dem Eingeweihten verständliche Schreibweise, Gell. 17, 9, 4. – 2) insbes., Ausflucht, Hintertür, Behelf, Entschuldigung, latebra mendacii, Cic. fr.: latebram habere, Cic.: latebram dare vitiis, Ov.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > latebra

  • 4 latebra

    ae f. (преим. pl.) [ lateo ]
    1) укрытое (потаённое) место, тайник ( aurum in latebris silum est Pl); убежище ( latebris se occullare C); нора, логово ( latebrae ferarum L)
    l. scribendi AG — тайнопись, шифр
    dare poenas latebrae Sil — наказать тех, кто укрывался от участия в боях
    3) скрытое местопребывание (latebrae animae V; l. teli V)
    5) уловка, увёртка, предлог ( latebram quaerere alicujus или alicui rei C); извинение или сокрытие ( latebram dare viliis O)

    Латинско-русский словарь > latebra

  • 5 excio

    excĭo, īre, īvi (ĭi), ītum - tr. - [st2]1 [-] attirer hors de, appeler, faire venir, convoquer. [st2]2 [-] évoquer. [st2]3 [-] faire sortir, tirer. [st2]4 [-] soulever, exciter, provoquer, produire, faire naître.    - excire consulem ab urbe, Liv. 3.2: faire sortir le consul de la ville.    - excire (ex) somno: tirer du sommeil, réveiller.    - excire terrorem: causer de la terreur.    - excire lacrimas alicui, Plaut. Cist. 1.1.114: tirer les larmes des yeux de qqn.    - excire suem latebris, Ov. M. 10.711: débusquer un sanglier de son repaire.    - juventus privatis atque publicis largitionibus excita, Sall. C. 37, 7: jeunesse attirée par des largesses privées et publiques.    - conscientia mentem excitam vastabat, Sall. C, 15, 4: sa conscience ravageait son âme tourmentée.    - magnum tumultum excire in hostium portis, Liv. 7, 11: provoquer un grand tumulte aux portes des ennemis.
    * * *
    excĭo, īre, īvi (ĭi), ītum - tr. - [st2]1 [-] attirer hors de, appeler, faire venir, convoquer. [st2]2 [-] évoquer. [st2]3 [-] faire sortir, tirer. [st2]4 [-] soulever, exciter, provoquer, produire, faire naître.    - excire consulem ab urbe, Liv. 3.2: faire sortir le consul de la ville.    - excire (ex) somno: tirer du sommeil, réveiller.    - excire terrorem: causer de la terreur.    - excire lacrimas alicui, Plaut. Cist. 1.1.114: tirer les larmes des yeux de qqn.    - excire suem latebris, Ov. M. 10.711: débusquer un sanglier de son repaire.    - juventus privatis atque publicis largitionibus excita, Sall. C. 37, 7: jeunesse attirée par des largesses privées et publiques.    - conscientia mentem excitam vastabat, Sall. C, 15, 4: sa conscience ravageait son âme tourmentée.    - magnum tumultum excire in hostium portis, Liv. 7, 11: provoquer un grand tumulte aux portes des ennemis.
    * * *
        Excio, excis, exciui, excitum, pen. prod. excire: vel Excieo, excies, exciui, excitum, pen. corr. exciere. Plaut. Appeler, Hucher aucun pour venir dehors.
    \
        Excire iuuentutem ex Italia. Cicero. Appeler, Faire venir, Faire amas.
    \
        Excire somno, vel ex somno. Liu. Esveiller.
    \
        Excire cubilibus. Liu. Faire sortir hors.
    \
        Excire lachrymas alicui. Plaut. L'esmouvoir à plorer, Luy faire sortir les larmes des yeulx.
    \
        Molem in vndis excire. Virgil. Esmouvoir et eslever une tempeste en la mer.
    \
        Excire hostem ad dimicandum. Liu. L'inciter et esmouvoir à combatre.
    \
        Canes exciuere suem. Ouid. Ont esmeu.
    \
        Excitur omne Hernicum nomen, omnis militaris aetas. Liu. On appelle et fait on amas, On fait crier que, etc.

    Dictionarium latinogallicum > excio

  • 6 latebra

    lătĕbra, ae, f. (surtout au plur.) [st2]1 [-] cachette, abri, refuge, retraite, repaire, tanière. [st2]2 [-] cachette, mystère, ombre, obscurité. [st2]3 [-] subterfuge, prétexte, excuse, faux-fuyant.    - qui signo dato simul omnes e latebris exsisterent, Liv. 25, 21, 3: qui, à un signal donné, devaient tous ensemble surgir de leurs cachettes.    - latebra tabellae, Cic.: secret du vote.
    * * *
    lătĕbra, ae, f. (surtout au plur.) [st2]1 [-] cachette, abri, refuge, retraite, repaire, tanière. [st2]2 [-] cachette, mystère, ombre, obscurité. [st2]3 [-] subterfuge, prétexte, excuse, faux-fuyant.    - qui signo dato simul omnes e latebris exsisterent, Liv. 25, 21, 3: qui, à un signal donné, devaient tous ensemble surgir de leurs cachettes.    - latebra tabellae, Cic.: secret du vote.
    * * *
        Latebra, latebrae, pen. corr. et Latebrae, latebrarum. Quintil. Une cachette.
    \
        Latebra tabellae. Cic. L'esperance que les juges donnants leurs opinions par balottes, et non de bouche, povoyent avoir que leur opinion en seroit incongneue, etc.
    \
        Latebram quaerere periurio. Cic. Entendre quelque finesse en son serment, et soubs ombre de cela tromper quelcun.

    Dictionarium latinogallicum > latebra

  • 7 excio

    ex-cio, īvī (iī), itum, īre (см. тж. excieo)
    1) вызывать, призывать (consulem ex urbe L; hostem ad dimicandum L); вызывать чарами, заклинать ( animas imis sepulcris V); звать, приглашать ( princĭpes coloniae Romam L)
    2) исторгать, вызывать ( alicui lacrimas Pl)
    3)
    а) возбуждать, причинять (tumultum, terrorem L)
    4) побуждать, привлекать, подстрекать ( aliquem largitionibus Sl)
    5) вспугивать, выгонять ( suem latebris O); заставлять уйти, отпугивать ( aliquem ab urbe L); (вс)тревожить ( mens excita Sl)
    6) будить, пробуждать (aliquem somno и ex somno Sl, L etc.)

    Латинско-русский словарь > excio

  • 8 excurso

    Латинско-русский словарь > excurso

  • 9 exsisto

    ex-sisto (existo), stitī, —, ere
    1) выступать, выходить ( speluncā C); показываться ( ex collihus bAfr); появляться ( ex latebris L)
    3) выступать, подниматься, торчать, вырастать ( inter aures unum cornu exsistit Cs)
    4) возникать (exsistit quaestio C; bellum exstĭtit L; exsistit controversia inter eos Cs)
    5) становиться, делаться ( ex amicis inimici exsistunt Cs)
    6) происходить (ex, de и ab aliquā re C)
    7) следовать, вытекать (ex quo exsistit, ut C)
    8) оказываться, обнаруживаться, существовать
    fides dictis alicujus exstitit L — чьи-л. слова подтвердились

    Латинско-русский словарь > exsisto

  • 10 cuniculus

    cunīculus, ī, m. (iberisches Wort), I) das Kaninchen, Varro r. r. 3, 12, 6. Plin. 8, 217: mollior cuniculi capillo, Catull. 25, 1: gaudet in effossis habitare cuniculus antris, Mart. 13, 60. – II) der niedrige unterirdische Gang, omne genus cuniculorum apud eos notum atque usitatum est, Caes.: agere (führen, anlegen) cuniculos ad aerarium, Cic.: cuniculi latebris evadere conari, Val. Max.: cuniculos in altum defodere, Cod. Theod.: cuniculos sub terra facere (v. Kaninchen), Varro: perpetuus cuniculus iter praebet in campos (in eine Höhle), Curt. – So nun insbes.: α) im Wasserbau= der verdeckte Wassergraben, -Wassergang, -Kanal, aqua per secretos cuniculos reddita, Sen.: C et LXXX cuniculis divisus alveus (amnis), Sen.: si aqua cuniculo veniet, Plin.: rivos (aquae marinae) cuniculis perducere, Col. – β) im Bergbau = der Gang, die Grube, der Stollen, Schacht, cuniculi longissimi, Sen.: e cuniculis effossum sulphur, Plin.: propter hoc (aurum) cuniculos egit, Sen. – γ) in der Kriegsbaukunst = die Mine, solum infimum cuniculi, Liv.: c. occultus, Liv.: cuniculi tecti, Hirt. b. G.: cuniculi transversi, Liv.: c. delectis militibus eo tempore plenus, Liv.: – u. agere cuniculum (auch m. Ang. »von wo aus ?« durch ab u. Abl., u. »wohin?« durch ad od. in m. Akk.), Caes. u. Liv. (vgl. Drak. Liv. 5, 19, 10): aperire, adaperire cuniculum, Caes. u. Liv.: aperire rectam in cuniculum viam, Liv.: cuniculi moenibus appropinquant, Caes.: per cuniculum Gallorum ascendere in templum, Cic.: capere urbem cuniculo, Curt.: egredi per cuniculum, Veget. mil.: erumpere per cuniculos, Vell.: esse in cuniculo, Liv.: transversis cuniculis hostium cuniculos excipere, Liv.: fodere cuniculos, Ps. Quint. decl.: intersaepire cuniculum nunc ciliciis praetentis nunc foribus raptim obiectis, Liv.: cuniculis venas fontis intercīdere atque avertere, Hirt. b. G.: cuniculos maximi ponderis saxis morari, die Fortführung der M. aufhalten, Caes.: quae res aperte petebatur, ea nunc occulte cuniculis oppugnatur (bildl.), Cic.: cum e fossa in cuniculum pateret iter, Liv.: cum ad interiorem raptim oppositum murum cuniculis iam perventum esset, Liv.: subruere cuniculo murum od. muros, Liv. u. Curt.: suffodere cuniculo moenia, Liv. – δ) ein gemauerter Kanal, eine Röhre in Öfen, Wänden u. dgl., longinquae fornacis c., Plin. 9, 133: cuniculus, per quem vapor trahitur (in Bädern), Ulp. dig. 43, 3, 21. § 6. – / Synkop. Abl. Plur. cuniclis, Apic. 2, 49.

    lateinisch-deutsches > cuniculus

  • 11 erumpo

    ē-rumpo, rūpī, ruptum, ere, herausbrechen, I) tr.: A) ausbrechen lassen, herausstürzen, 1) eig.: fontibus dulces liquores, v. der Erde, Tibull. 4, 1, 86. – gew. refl. se erumpere u. Passiv erumpi medial, heraus-, hervorbrechen, portis se er. foras (v. Pers.), Caes.: unde altus primum se erumpit Enipeus, Verg.: incita cum vis exagitata foras erumpitur, Lucr.: faucibus erupti ignes, Lucr.: cum sanguis eruptus est, Scrib. – im Bilde, invidiosa coniunctio ad bellum se erumpit, hat zu einem Kr. geführt, Cael. in Cic. ep. 8, 14, 2. – 2) übtr., ausschütten, auslassen, Luft machen, gaudium, Ter.: iram in alqm, Liv.: stomachum in alqm, Cic.: in eas naves indiligentiae suae ac doloris iracundiam erupit, Caes. – B) machen, daß etwas (ein Geschwür usw.) aufbricht, Cato r. r. 157, 3. – C) etw. durchbrechen, aus etwas heraus-, hervorbrechen, nubem, Verg.: Pontum, v. Fischen, Tac.: vincula, ICt. – II) intr. mit Ungestüm, mit Gewalt hervorbrechen, sich herausstürzen, losbrechen, 1) eig.: a) im allg.: abiit, excessit, evasit, erupit, Cic.: er. ex contione, ex carcere, Curt.: ignes ex Aetnae vertice erumpunt, Cic.: erumpit sanguis iugulo, Lucan.: lacrimae aut erumpunt dolore aut laetitiā manant, Quint.: fletus erumpit, Quint.: erumpit etiam (risus) invitis saepe, Quint. – b) als milit. t. t., heraus-, hervorbrechen, einen Ausfall machen. abs., Caes. u.a.: ex castris, Caes.: portis, Sall.: patefactā portā, Liv.: inter tela hostium, Sall.: per hostes, sich durchschlagen, Liv.: ad Catilinam, Cic.: in palatos populatores, Liv.: ad erumpendum in stationes operaque hostium animus erat, Liv.: unpers.: duabus simul portis erumpitur, Liv. – c) v. phys. Übeln, hervorbrechen, per lumbos fistulae puris erumpunt, Nep. Att. 21, 3. – d) wachsend hervorbrechen, -keimen, durchbrechen, folium e latere erumpit, Plin.: dentes erumpunt, Plin. – e) als mediz. t. t., sich verrenken, ne (femur) rursus erumpat, Cels. 8, 20 extr. – f) in einen Ton ausbrechen = plötzlich übergehen, interim elisa (vox) in illum sonum erumpit, quem etc., Quint. 11, 3, 51. – 2) übtr.: a) im allg.: erumpat enim aliquando vera et me digna vox (Wort)! es mache sich einmal Luft, ich will nicht länger zurückhalten! Cic. Phil. 10, 19: erupit deinde seditio, Liv.: multa erumpentis seditionis indicia per conscios oppressa, Tac.: ex luxuria exsistat avaritia necesse est, ex avaritia erumpat audacia, die Habsucht artet in Frechheit aus, Cic. – b) plötzlich von etwas ablenken, abschweifen, Quint. 4, 3, 17. – c) in etwas ausbrechen, plötzlich in einen Zustand übergehen, bes. in heftige Gemütsbewegungen, mit in od. ad u. Akk., ad minas, Tac.: in omne genus crudelitatis, ausbrechen, verfallen, Suet.: in iurgia patris (in Schmähungen gegen den Vater), Iustin.: in verba, Symm.: u. so dum istaec igitur apud me tacitus evolvo, Caecilius erumpit (bricht C. in die Worte aus) m. folg. dir. Rede, Minuc. Fel. 40 in. – d) gegen od. über jmd. ausbrechen, losbrechen, sentire potuit sermones iniquorum in suum potissimum nomen erumpere, Cic.: erumpunt saepe vitia amicorum tum in ipsos amicos tum in alienos, brechen hervor an usw., Cic.: erupturas in rem publicam coniurationes inultas pati, Quint. – c) ausbrechen, zum Ausbruch kommen, ans Licht kommen, offenbar werden, cum illa coniuratio ex latebris atque ex tenebris erupisset, Cic.: quod (scelus) nuper eruperat, Liv.: ante triennium fere, quam Egnatianum scelus erumperet, Vell.: si illustrantur, si erumpunt omnia, Cic. – f) ausbrechen, einen Ausgang gewinnen, ausschlagen, ausarten, haec quo sint eruptura, timeo, Cic.: videntur haec aliquo eruptura, Cic.: ut quorsum (dominatio) eruptura sit timeamus, Cic.: er. in omnium perniciem, Liv.: in publicam perniciem, Tac.: ad perniciem civitatis, Cic.: ad ultimum seditionis, Liv.

    lateinisch-deutsches > erumpo

  • 12 excieo

    ex-cieo, cīvī, citum, ēre u. (gew.) ex-cio, cīvī u. ciī, cītum, īre, jmd. aus seiner ruhigen Lage, Stellung heraus-, hervor-, fortbewegen, I) lebende Wesen, A) eig.: 1) im allg. = auf-, forttreiben, -jagen, -scheuchen, suem latebris, Ov.: cubilibus suis exciti, Liv.: indignitas rei magis quam periculum consulem alterum ab urbe excivit, Liv.: ea res ab stativis excivit Mettium, nötigte den M. vom St. aufzubrechen, Liv.: Euander concursu pastorum excitus, herbeigeführt durch usw., Liv. – 2) v. namentl. Aufruf, jmd. von wo od. wohin heraus- od. herbei-, hervorrufen, aufrufen, berufen, auf- od. entbieten, bescheiden, kommen lassen, alqm foras od. ante aedes, Plaut.: artifices e Graecia, Curt.: principes coloniae Romam, Liv.: nuntio excitus (herausgerufen), duo iuvenes eum desiderare, Quint. – v. Herausrufen der Manen aus den Gräbern, aus der Unterwelt, zitieren, animas imis sepulcris, Verg. ecl. 8, 97: tum magico volitant cantu per inania manes exciti, Sil. 1, 98. – vom Bescheiden vor Gericht, bescheiden, vorladen, Urgulaniam domo principis, Tac. ann. 4, 21. – bes. aber v. Aufruf, Aufgebot einer Menge zur Auswanderung, zur Hilfe, zum Krieg, Kampf (vgl. Drak. Liv. 4, 9, 11; 28, 24, 4; 45, 4, 3. Ruhnk. Suet. Cal. 45. Oudend. Lucan. 7, 361), aufrufen, herbeirufen, berufen, aufbieten, aufstöbern, exc. quantum vellent numerum hominum, Liv.: sedibus exciri, aus seinen Sitzen aufgestört werden, -sich erheben (v. Staaten), Liv.: auxilia e Germania, berufen, Tac.: Antiochum in Graeciam, nach Gr. ziehen, Liv.: mercede exciti ab hostibus, im Solde herbeigerufen, Liv.: iuventutem Celtiberorum, Liv.: omnium civitatum vires, Tac.: non homines modo sed deos etiam, zu Hilfe rufen, Liv.: Romanos ad auxilium urbis obsessae, zu H. rufen, Liv.: in proelia manus, Lucan. – B) übtr.: 1) jmd. zu einer Tätigkeit anregen, rege machen, vermögen, veranlassen, reizen, hostem ad dimicandum acie, Liv.: iuventus privatis atque publicis largitionibus excita, Sall.: excivit ea caedes Bructeros, machte rege, Tac. – 2) insbes.: a) mit u. ohne somno od. e [ex] somno, jmd. gleichs. zu einer Tätigkeit aus dem Schlafe aufwecken, aufscheuchen, Sall., Liv. u.a.; im Passiv (bes. Partic. Perf.) aus dem Schlafe erwachen, Liv. u.a., s. Drak. Liv. 7, 36, 2. Korte Sall. Iug. 72, 2. – b) jmd. leidenschaftlich aufregen, aufscheuchen, erschrecken u. dgl., commotis excita sacris Thyias, Verg.: conscientia mentem excitam vastabat, Sall. – II) lebl. Objekte: A) eig., hervorlocken, entlocken, alci lacrimas, Plaut.: silvestria templa tenebant Nympharum, quibus excibant umore fluenta lubrica, entquellen ließen das schlüpfrige Naß, Lucr.: semina excita per artus, Lucr. – B) übtr.: 1) hervorlocken, erzeugen, entlocken, alci lacrimas, Plaut. u. Tac.: excitur pedibus sonitus, es tönt unter den Füßen der Boden, Lucr.: molem, berghohe Wogen auftreiben, Verg. – bes. einen Zustand, eine Leidenschaft verursachen, erregen, vim morbi (heftige Krankheit), Lucr. – tumultum in portis, einen Lärm in dem Tor, Liv.: postulando, ut de re publica liceret dicere, tumultum, einen stürmischen Angriff eröffnen, Liv. – timorem, erregen, Liv. – 2) aufrütteln, erschüttern, pulsuque pedum tremit excita tellus, Verg. Aen. 12, 445. – / Formen von excieo, Präs. excies, Acc. tr. 300: exciet, Plaut. Pseud. 1285. Poëta bei Censor. fr. 14. § 10: excĭtus, Lucr. 4, 1207 (1215). Verg. Aen. 3, 675 u.a. Dichter: Infinit. exciēre, Liv. 7, 11. § 11. – Imperf. synkop. excibat, Liv. 32, 13, 6: excibant, Sil. 9, 182.

    lateinisch-deutsches > excieo

  • 13 exsisto

    ex-sisto (existo), stitī (titī), ere, I) intr. heraus-, hervortreten, A) im allg., heraus-, hervortreten, -kommen, -gehen, -tauchen, ans Tageslicht treten, zum Vorschein kommen, sich erheben, auftreten, aufstehen, auftauchen, a) v. leb. Wesen, absol., Cic. u.a.: de terra, Cic.: ex arvis, Cic.: ab ara, Cic.: ab inferis, Cic.: speluncā, Cic.: mediā alvo, Ov.: bes. als milit. t. t., heraus-, hervor-, losbrechen, plötzlich sich erheben, absol., Auct. b. Afr. u. Curt.: e latebris, Liv.: ex collibus primis, Auct. b. Afr.: terrā, Curt. – b) v. lebl. Subjj., absol., bes. v. Wasser, Quellen, Flüssen, Liv., Ov. u. Curt.: ab aede Iunonis ex arce, hervorschallen (v. einer Stimme), Cic.: sub ipsis flammis (v. Blutbächen), Curt.: inter aures (v. einem Horn), Caes.: liquidas in auras (v. der Saat), Lucr. – B) prägn., entstehend hervortreten, -hervorgehen, zum Vorschein kommen, auftreten, auftauchen, eintreten, sich zeigen, entstehen, werden, im Perf. auch = vorhanden sein, stattfinden, sein, 1) eig.: a) v. leb. Wesen: ex stirpe quadam (im Bilde), Cic.: stercore de taetro (v. Würmern), Lucr.: terris (v. Tieren), Lucr. – b) v. lebl. Subjj., inter coagmenta lapidum ex pavimento (v. einem Baum), Caes.: in statuae capite (v. einem Kranz), Cic. – 2) übtr.: a) m. einfachem Subj.: α) v. Pers.: ut tyranni exsisterent, Cic.: ut exsistat ex rege dominus, Cic.: reliqua vendita, quibus domini non exstitere (vorhanden waren), Liv. – β) v. Zuständen, v. phys., eo anno exsistit eadem positio caeli siderumque, quae etc., Cic.: intolerabilis aestus exsistit, Curt.: ubi acrior flatus exsistit, Curt.: magna repente in ipsis operibus flamma exstitit, Hirt. b. G.: v. polit. Zuständen, ne qua repentina vis in civitate exsisteret, Nep.: exsistit motus, Caes., tumultus, Suet., externum bellum, Liv.: v. a. Zuständen u. Verhältnissen, ex luxuria exsistit avaritia, Cic.: exsistit autem hoc loco quaestio subdifficilis, Cic.: talem exsistere eloquentiam, Cic.: in qua (animi parte) irarum exsistit ardor, Cic.: dictis captivorum fides exstitit (die Auss. der G. bestätigten sich), Liv.: promisso fides exstitit, was er versprochen, hielt er auch, Curt. – b) m. Prädik.-Nom.: ego huic causae patronus (als V.) exstiti, Cic.: in praetura novarum tabularum auctor exstitit, Vell.: magnus hic vir exstitit (hat sich groß gezeigt), Nep.: tam civilis erga quosdam amicos exstitit, Eutr.: eo magis timeo, ne in eum exsistam crudelior, Cic.: v. Lebl., omnium in litteris studiorum antiquissima musice exstitit, Quint.: quae in principum vita egregia exstiterunt, Eutr.: m. folg. Partiz. Präs. als Prädik., exstiterat quidam Scribonianum se ferens (der sich ausgab für Skr.), Tac. – c) mit folg. qui u. Konj., deinde alius exsistet, qui etc., Cic.: solum qui piacula exigeret exstitisse, Iustin. – d) m. folg. ut u. Konj. od. m. folg. Acc. u. Infin. = logisch hervorgehen, folgen, ex quo exsistet, ut de nihilo quippiam fiat, Cic.: exsistit illud, multa esse probabilia, quae etc., Cic. – II) tr. hervortreten lassen, suum sibi exsistendo principium, Augustin. de civ. dei 14, 13. p. 33, 29 D.2

    lateinisch-deutsches > exsisto

  • 14 lux

    lūx, lūcis, f. (zu Wz. leuk, luk, griech. λευκός, ahd. liocht), das in der Natur verbreitete Licht, die ausgeströmte Lichtmasse, das Sonnenlicht, I) eig. u. übtr.: A) eig.: 1) im allg.: solis, Cic.: lux aestiva, das Sommerlicht, Verg.: diurna, das Tageslicht, Lucr. 6, 848: brumalis, Winterlicht, Winterzeit, Ov.: luce od. solis luce clarius, Cic.: vom Licht des Mondes u. der Sterne, sub luce maligna (lunae), Verg. – u. übh. Licht, Glanz, die leuchtende u. glänzende Körper von sich strahlen, lux aena, der Glanz des Erzes, Verg.: lychnorum, Cic.: gemmae, Plin. – 2) insbes., das Tageslicht, der Tag, ante lucem, vor Tage, Cic.: ad lucem, zum Morgen, am Morgen, Cic. u. Suet.: in lucem, in den hellen Tag hinein, Curt. u. Mart.: prima lux, der anbrechende Tag, Liv.: luce novā od. sub luce, bei Tagesanbruch, Ov.: luce od. luci, am Tage, Plaut., Cic. u.a. (s. Weißenb. Liv. 35, 4, 5): luci palam, Cic.: in luci, bei Lichte, bei Tage, Lucr. 4, 233: cum luci simul, mit Tagesanbruch, Plaut.: cum primo luci (masc.), Plaut. cist. 525. Ter. adelph. 841. Comment. bei Varro LL. 6, 92. Gell. 2, 29, 14: vixdum luce certā, vixdum satis certā luce, Liv.: post solis occasum iam obscurā luce, Liv.: luce clarā, Liv. 23, 10, 7. Auct. b. Hisp. 42, 2: luci claro (masc.), Plaut. aul. 748. Varro sat. Men. 67. 238. 512: in maxima luce, am hellen lichten Tage, Val. Max. 7, 3, 9. – meton., der Tag als Zeitabschnitt, centesima, Cic.: per novem luces, Ov. met. 4, 262: natalis, Geburtstag, Ov.: iugalis, Hochzeitstag, Ov. – B) übtr.: 1) der Himmelskörper, illae quae fulgent luces, Cic. Arat. 96. – 2) das Licht der Welt, Lebenslicht, a) eig.: lucem intueri, Cic., od. videre, leben, Ov.: in lucem suscipi, Cic.: sub lucem dare, gebären, Iuvenc.: in lucem edi, Cic.: luci edi, Cic. poët.: in lucem venire, Manil.: lucem aspicere, Cic.: luce privare, Cic.: cum luce dolorem finire, Ov.: qui hospitio lucis fruitus est annis XXXV III, Corp. inscr. Lat. 10, 4728. – b) meton., das Leben selbst, lux ultima, d.i. der Tod, Verg.: corpora luce carentia, Verg.: lucem propriam accipere (durch die Geburt), Cic.: dah. als Liebkosungswort, mea lux od. lux mea, mein Leben, Cic. u. Ov.: u. so lux, salve! Plaut. – 3) (wie αυγή) das Augenlicht, die Augen, damnum lucis ademptae, Ov.: siccā luce, Rutil. – II) übtr., das Licht, 1) das Licht der Öffentlichkeit, benefacta in luce collocari volunt, wollen in den Vordergrund gestellt (= gesehen) werden, Cic.: Isocrates luce forensi caruit, Cic.: lucem non aspicere, carere publico, Cic.: res occultas in lucem proferre, Cic.: familiam e tenebris in lucem vocavit, zog aus der Dunkelheit ans Licht, Cic. – v. Örtl., in luce Italiae cognosceris, im Angesichte Italiens, Cic.: u. so in luce Asiae versari (Ggstz. se Cappadociae latebris occultare), Cic. – 2) = die Erleuch tung, Aufklärung, historia testis temporum, lux veritatis, Cic.: sententiae auctoris lucem desiderant, Cic.: qui lucem eripere conantur, Klarheit in Nacht zu verwandeln, Cic. – 3) (wie φῶς), das Licht = neues Leben, Hilfe, Rettung, Heil, lucem dispicere coepistis, Cic.: lucem afferre rei publicae, Cic.: lux affulsit civitati, Liv.: lucem ingenii porrigere civibus, Cic.: v. Pers., lux Dardaniae, spes o fidissima Teucrûm, v. Hektor, Verg. – 4) der Glanz, d.i. a) der Glanzpunkt, leuchtende Mittelpunkt, die Sonne, haec urbs, lux orbis terrarum, Cic. Cat. 4, 11. – b) Glanz und Ruhm, genus sine luce, Sil. 8, 248.

    lateinisch-deutsches > lux

  • 15 occulto [1]

    1. occulto, āvi, ātum, āre (Intens. v. occulo), wie durch eine Hülle fort u. fort den Augen anderer entziehen, verdeckt-, verborgen-, versteckt halten, verbergen, verstecken, I) eig.: se ibi, Cic.: se ramis, Tac.: se tugurio, Sall.: se silvis, Liv.: latebrose se ab alcis conspectu, Plaut.: se non Ponto neque Cappadociae latebris, Cic.: se post montem, Caes.: alqd in terra, Caes.: se in hortis suis, Cic.: se alci, Plaut.: stellae occultantur halten sich verborgen (Ggstz. aperiuntur), Cic. – II) übtr., verborgen (verdeckt) halten = verheimlichen, verb. alqd occultare et dissimulare, Cic., dissimulare et occultare, Caes., occultare et abdere (in sich verschließen), Tac.: occ. neminem (= nullius nomen), Cic.: flagitia, Cic.: consilium, fugam, Caes.: iter, Sen. rhet.: inceptum suum, Sall. – m. folg. Infin., est res quaedam, quam occultabam tibi dicere, Plaut. Pers. 493. – / Archaist. Perf.-Form occultassis = occultaveris, Plaut. trin. 627.

    lateinisch-deutsches > occulto [1]

  • 16 perrepto

    per-rēpto, āvi, ātum, āre (Intens. v. perrepo), einen Ort durchkriechen, in einem Orte überall herumkriechen, omnes plateas, Plaut. Amph. 1011: usque omne oppidum, Ter. adelph. 715: omnibus latebris, Plaut. rud. 223.

    lateinisch-deutsches > perrepto

  • 17 produco

    prō-dūco, dūxī, ductum, ere, vorwärts führen, -ziehen, vorführen, -ziehen, fortführen, -ziehen, I) im allg., vorwärts-, vorführen = hervorführen, hinführen, -bringen, A) eig.: a) übh.: ante aedes huc foras, Plaut.: aegrotum ultra muros, Cael. Aur.: alqm e latebris, Petron.: equos, iumenta (aus der Stadt h.), Caes. – v. Lebl., vasa ad solem, an die S. bringen, Colum.: scamnum lecto, vor das Lager bringen, Ov. – poet., vocem (Ggstz. continere vocem), Sen. poët. – b) als milit. t. t., Truppen ausrücken lassen, mit Tr. ausrücken, castris omnem exercitum, Plaut.: copias pro castris, Caes.: copias in aciem, Galba in Cic. ep.: exercitum in aciem, Nep.: pr. aciem, Iustin. – c) als publiz. t. t., öffentlich vorführen, α) = auftreten lassen, stellen, in der Volksversammlung, vor Gericht usw. (bes. von den Volkstribunen, die Bürger u. Magistrate in die Komitien vorführen, um ihre Meinung in etwas abzugeben, Zeugnis abzulegen u. dgl.; vgl. Rubino de tribunicia potestate etc. Cassellis 1825. p. 37 sqq. Ellendt Cic. Brut. 217), alqm in conspectum populi Romani, Cic.: alqm in contionem, Cic. u.a.; u. dass. bl. alqm pr., Cic. u. Sen.: alqm ad populum, Liv. (s. Duker Liv. 45, 2, 6): pr. harum rerum omnium auctores testesque, Cic.: alqm testem in Sestium, Cic.: pr. testem in iudicium, Cic.: Kinder u. Verwandte, um Mitleid zu erregen, pr. puerum, Cic. (u. so is, quem sui simillimum produxit, v. Sohne des Verres, Cic. II. Verr. 1, 32): pr. pignora reorum, Quint.: pueros in epilogum, Quint. – β) aus dem Gefängnisse vorführen, gladiatores ad forum, Caes. – alqm catenatum, Suet.: alqm capite involuto ad necem od. ut securi feriatur, Cic. – γ) einen Schauspieler, Gladiator, Wettrenner auf die Bühne, in den Zirkus (die Arena) vorführen, die Bühne usw. betreten lassen, auftreten lassen, alqm, Cic. u. Suet.: equites Romanos matronasque ad agendum mimum in scaenam, Suet. – in circo aurigas cursoresque et confectores ferarum, Suet.: veluti fatalis arenae muneribus non ira vetus concurrere cogit productos, Lucan. – u. etw. auf die Bühne bringen, obscoenitates in scaenam usque productae, Sen. nat. qu. 1, 16, 1. – δ) übh. zur Schau vorführen, Armeniae regem, Suet. – ε) zum Verkaufe vorführen, auf den Markt bringen, ancillam, Ter.: familiam alicuius venalem, Suet.: omnes (servos) produxi ac vendidi, Ter. – d) jmd. od. etw. geleitend fortführen, α) übh. auf den Weg bringen, begleiten, alqm, Ter.: alqm rus, Ter.: alqm ad balneas, Apul. – β) eine Leiche geleiten, alqm funere, Verg.: longum funus ad tumulos, Lucan.: nigrae sollemnia pompae, Stat. – e) durch List usw. jmd. hervorbringen, -locken, fortlocken, alqm dolo in proelium, Nep.: cuius notitiā productus (Pompeius), sich herauszuwagen veranlaßt, Caes.: pr. fugā vehementi Volusenum longius, Hirt. b. G. – f) jmd. als Teilnehmer an einem Unternehmen zuführen, stellen, quos singuli binos produxerant, Suet. Oth. 5, 2.

    B) bildl., etw. vor jmd. bringen, jmdm. entdecken, occulta ad patres crimina, Iuven. 8, 226.

    II) prägn.: A) eig.: 1) weiter vorführen, vorschieben, paululum cornu, Liv.: mediam aciem, Frontin.: unam navem longius, Caes. – 2) gewaltsam vorwärtsziehen, mit fortziehen, cunctantem bovem (Ggstz. procurrentem retrahere), vom anderen Jochstiere, Colum. 6, 2, 9. – 3) in die Länge ziehen, dehnen, ausdehnen, a) übh.: dentibus pelles, Mart.: ferrum incude, Iuven. – aufwärts-, emporziehen, supercilium acu, Iuven. – in die Länge bilden, ziehen, lineas ex argento nigras, Plin. – b) in der Aussprache ziehen, dehnen (Ggstz. corripere), primam litteram, Cic.: syllabam, Quint. u. Gell.: fiat ut producatur (syllaba), quae nunc correptius exit, Ov.: subicit verbum produci a plerisque audio, Gell.: neque ›ob‹ neque ›sub‹ praepositio producendi habet naturam, Gell.: neutr. pl. subst., producta breviare (Ggstz. brevia producere), Hieron. in Paul. epist. ad Tit. 3, 9. – 4) übtr., a) hervorbringen, erzeugen, erschaffen, filiam, Plaut. rud. 1173: liberos, Lucil. 679: m. dopp. Acc., magnanimos nos natura produxit (hat erschaffen), Sen. ep. 104, 23. – im Bilde, nova (= nova vocabula), quae genitor produxerit usus, Hor. ep. 2, 2, 119. – b) hervorsprießen lassen, cum folia producere incipiunt fici, Pallad. 4, 10, 30. – c) hervortreiben, corpora mortua partu, abtreiben, Ser. Samm. 647: continet vocem timor, quam nunc fides pietasque produxit tua, hervorgelockt hat, Sen. Octav. 736 (751) sq. – d) das Wachstum von etw. befördern, cibi carnem producentes, Cels. 8, 10. no. 7. – e) großziehen, aufziehen, erziehen, α) leb. Wesen, audientem dicto filiam, Plaut.: filiolam turpem, Iuven.: illud scelus, Ter.: subolem, Hor.: principes liberos, Tac.: laevo monitu pueros avaros, Iuven. – β) Pflanzen, arborem, Hor. carm. 2, 13, 2. – f) etw. der Zahl, Summe nach wachsen lassen, erhöhen, quaedam legata ad vicena sestertia, Suet. Aug. 101, 3. – B) bildl.: 1) jmd. vorwärts-, fortführen, dahin-, dazu bringen, quoniam unā cum oratoris officiis producti sumus, ut de orationis partibus loqueremur, Cornif. rhet.: ut productus studio et viribus ultra facile procurras, ibid.: nullā sponsione ad hoc productus, Plin. – 2) vorwärts-, emporbringen, auszeichnen, befördern, alqm ad dignitatem, Cic.: alqm ad magna et honorata ministeria, Curt.: alqm omni genere honoris, Liv.: u. bl. pr. alqm, Cic., Sen. u.a.: quos producunt divitiae, groß machen, Lucil. fr. – 3) etwas der Zeitdauer nach hinziehen, a) = fortdauern lassen, verlängern, convivium ad multam noctem vario sermone, Cic.: sermonem longius, in multam noctem, Cic.: producere vitam, sein Leben fristen, Tac.: somnum ultra primam lucem, Sen.: poet., te vivae producent lucernae, dum etc., mögen währen lassen, Hor. – b) auf eine andere Zeit verschieben, aufschieben, rem in hiemem, Caes. – und dah. c) jmd. hinziehen, aufhalten, alqm lactare et falsā spe pr., Ter.: condicionibus hunc, quoad potest, producit, Cic. – 4) eine Zeit hinziehen = verstreichen lassen, hinbringen (s. Spengel Ter. adelph. 591), cyathum sorbillans paulatim (gemütlich) hunc producam diem, Ter.: pr. nimio noctem vino, Mart.: iucunde cenam illam, Hor. – / Imper. produc, Sen. exc. contr. 3. prooem. § 13. – Archaist. Infin. Perf. produxe, Ter. adelph. 561.

    lateinisch-deutsches > produco

  • 18 tenebrae

    tenebrae, ārum, f. (dissimiliert aus *temebrae für *temesrae; dies zu *temus, eris, vgl. temere u. altind. támisrā, Finsternis), die Finsternis (Ggstz. lux, lumen), I) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) übh.: Cic. u.a.: taetris tenebris, Cic. – b) die Finsternis der Nacht, die Nacht, quo modo redissem luce, non tenebris, Cic.: Antigonus tenebris obortis ignes conspicatur, als es finster (Nacht) geworden war, Nep.: primis tenebris movit, Liv.: quo cum primis se intendentibus tenebris pervenissent, Liv.: ferunt Ti. Caesari fuisse naturam ut expergefactus noctu paulisper haud alio modo quam clarā luce contueretur omnia, paulatim tenebris se obducentibus, Plin. – 2) übtr.: a) die Finsternis = die Blindheit, occĭdit extemplo lumen tenebraeque sequuntur, Lucr.: tenebras et cladem lucis ademptae obicit, Ov.: quorum caeca lumina in altissimis tenebris erant, eorum oculos in pristinum restituebat aspectum, Lact. – b) das Dunkel vor den Augen bei Ohnmacht usw., tenebrae oboriuntur, genua inediā succĭdunt, es wird dunkel od. schwarz vor den Augen, Plaut.: obortae sunt subito tenebrae, Sen. rhet.: tenebris nigrescunt omnia circum, Verg. – c) das Todesdunkel, iuro me tibi ad extremas mansurum tenebras, Prop.; vgl. certum est mihi ante tenebras (= noctem) persequi tenebras (= mortem). Plaut. – 3) meton., der dunkle-, finstere Ort, das Loch, derSchlupfwinkel, von der Unterwelt, malae Orci, Catull.: infernae, Hor. u. Verg.: Stygiae, Verg.: absol. b. Verg. u. Ov. – v. Gefängnis, clausi in tenebris, Sall.: alqm aeternis tenebris vinculisque mandare, Cic.: ex tenebris et carcere procedere, Curt.: in robore et tenebris expirare, Liv. – v. einem Badeorte, Grylli, Mart. – v. einem Schlupfwinkel, ubi sint tuae tenebrae, Catull.: cum illa coniuratio ex latebris atque ex tenebris erupisset, Cic. – v. Bordelle, homo emersus subito ex diuturnis tenebris lustrorum ac stuprorum, Cic. – II) bildl.: 1) die Dunkelheit, Verborgenheit, Niedrigkeit, quae iacērent omnia in tenebris, nisi etc., Cic.: vestram familiam obscuram e tenebris in lucem evocavit, Cic.: neque te ex viri amplissimi dignitate, sed ex tuis tenebris extraham, Cic.: o tenebrae, o lutum, o sordes (Piso)! Cic. – 2) die Finsternis, das Dunkel, vos denique in tantis tenebris erroris et inscientiae clarissimum lumen menti meae praetulistis, Cic.: si quid est, quod indagaris, inveneris, ex tenebris erueris, Cic.: latent ista omnia crassis occultata et circumfusa tenebris, Cic.: tenebris ignorantiae circumfusi, Lact.: densissimis tenebris involuta mortalium mens, Val. Max.: tantis offusis tenebris ne scintillam quidem ullam nobis ad dispiciendum relinquerunt, Cic.: obducere tenebras rebus clarissimis, Cic.: qualibus in tenebris vitae quantisque periculis degitur, in welch finsterem Schicksal, Lucr.: offundunt tenebras (sie führen hinters Licht) et veritatem caligine obducunt, Lact.: si quid tenebrarum offudit exsilium, in trübe Stimmung versetzt, Cic.: aber tenebras offundere iudicibus, die R. mit Blindheit schlagen, Cic. fr.: tenebras dispulit calumniae, Phaedr. – 3) Dunst, Schwindel, quas tu mihi tenebras trudis? Plaut. Epid. 476: qui linguae vitaeque tenebras sequuntur, dem Dunst in Worten u. Werken nachjagen. Gell. 10, 22, 1. – / Sing. tenebra, Apul. met. 5, 20. Lampr. Commod. 16, 2. Ven. Fort. carm. 10, 17, 36. Gramm, inc. de idiom. gen. (IV) 582, 54. Gloss. II, 546, 35 u.ö.

    lateinisch-deutsches > tenebrae

  • 19 committo

    committo, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st2]1 [-] réunir, joindre, assembler, relier. [st2]2 [-] comparer, mettre aux prises, engager, entreprendre, commencer, entamer. [st2]3 [-] commettre (une faute), se rendre coupable de, encourir (une peine), être sous le coup de, s'exposer à; au passif, être exigible, être applicable. [st2]4 [-] charger de, confier, recommander. [st2]5 [-] risquer, hasarder. [st2]6 [-] au passif, être engagé (en garantie), être dévolu.    - committere aliquid alicui rei (cum aliqua re): joindre qqch à qqch.    - committere viam viae, Liv. 39, 2: relier une route à une route.    - per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit, Liv. 38, 4, 8: il entra dans la ville entre les fortifications qui n'avaient pas encore été rejointes entre elles.    - Tiberinum ponte committere, Flor, 1, 4: jeter un pont sur le Tibre.    - committere proelium cum aliquo, engager le combat avec qqn.    - committere bellum: commencer la guerre.    - committere spectaculum: donner un spectacle.    - committere judicium: engager un procès.    - multam committere: encourir une amende.    - poenam committere: encourir une peine.    - committere aliquid alicui: confier qqch à qqn.    - committere + dat.: s’en remettre à, se fier à.    - committere alicui ut: confier à qqn le soin (la mission) de, s'en remettre à qqn pour...    - committere se fortunae (pugnae): risquer une bataille.    - committere ut: commettre la faute de.    - non committere ut: ne pas commettre la faute de, se garder de.    - non committam, ut tibi insanire videar, Cic. Fam. 5, 5, 3: je me garderai bien de te donner l'impression d'être insensé.    - nec committam ut dolor corporis efficiat ut frustra tantus vir ad me venerit, Cic. Tusc. 2, 61: il ne me sera pas dit [qu'une douleur physique fait qu'un si grand homme est venu près de moi inutilement.] = qu'à la suite d'une douleur physique dont je souffrais, un si grand homme est venu près de moi inutilement.    - se in senatum committere: s'aventurer au sénat, se risquer à aller au sénat.
    * * *
    committo, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st2]1 [-] réunir, joindre, assembler, relier. [st2]2 [-] comparer, mettre aux prises, engager, entreprendre, commencer, entamer. [st2]3 [-] commettre (une faute), se rendre coupable de, encourir (une peine), être sous le coup de, s'exposer à; au passif, être exigible, être applicable. [st2]4 [-] charger de, confier, recommander. [st2]5 [-] risquer, hasarder. [st2]6 [-] au passif, être engagé (en garantie), être dévolu.    - committere aliquid alicui rei (cum aliqua re): joindre qqch à qqch.    - committere viam viae, Liv. 39, 2: relier une route à une route.    - per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit, Liv. 38, 4, 8: il entra dans la ville entre les fortifications qui n'avaient pas encore été rejointes entre elles.    - Tiberinum ponte committere, Flor, 1, 4: jeter un pont sur le Tibre.    - committere proelium cum aliquo, engager le combat avec qqn.    - committere bellum: commencer la guerre.    - committere spectaculum: donner un spectacle.    - committere judicium: engager un procès.    - multam committere: encourir une amende.    - poenam committere: encourir une peine.    - committere aliquid alicui: confier qqch à qqn.    - committere + dat.: s’en remettre à, se fier à.    - committere alicui ut: confier à qqn le soin (la mission) de, s'en remettre à qqn pour...    - committere se fortunae (pugnae): risquer une bataille.    - committere ut: commettre la faute de.    - non committere ut: ne pas commettre la faute de, se garder de.    - non committam, ut tibi insanire videar, Cic. Fam. 5, 5, 3: je me garderai bien de te donner l'impression d'être insensé.    - nec committam ut dolor corporis efficiat ut frustra tantus vir ad me venerit, Cic. Tusc. 2, 61: il ne me sera pas dit [qu'une douleur physique fait qu'un si grand homme est venu près de moi inutilement.] = qu'à la suite d'une douleur physique dont je souffrais, un si grand homme est venu près de moi inutilement.    - se in senatum committere: s'aventurer au sénat, se risquer à aller au sénat.
    * * *
        Committo, committis, commisi, pen. prod. commissum, committere. Plin. iunior. Mettre ensemble, Assembler.
    \
        Animos committere. Catul. Conjoindre, Unir.
    \
        Noctes duas committere. Ouid. Conjoindre, Mettre deux nuicts ensemble sans qu'il y ait jour entredeux.
    \
        Furta committere latebris. Stat. Cacher, Mucer.
    \
        Committere alicuius plagae oras suturis. Cels. Couldre ensemble et rejoindre les levres d'une playe.
    \
        Committere semen solo. Columel. Semer la terre.
    \
        Vinum committere venis. Horat. Boire du vin, duquel la force entre dedens les veines.
    \
        Vitem tenui committere sulco. Virgil. Planter la vigne.
    \
        Committere se in conclaue. Cic. Se jecter dedens.
    \
        Vrbi se committere. Cic. Se mettre dedens la ville pour seureté.
    \
        Committere. Terent. Bailler en garde, Commettre.
    \
        Committere et credere honorem alicui. Cic. Luy bailler quelque magistrat, ou office honorable.
    \
        Alendum aliquem committere alicui. Ouid. Luy bailler à nourrir.
    \
        Arbitrio alicuius aliquid committere. Horat. Remettre à sa discretion et volunté.
    \
        Committere se in fidem, vel tutelam alicuius. Terentius. Se commettre en la foy et sauvegarde d'aucun.
    \
        Ingeniis coniecturaeque aliquorum aliquid committere. Cic. Remettre à leur conjecture.
    \
        Causam committere alicui. Cic. Commettre et donner en charge.
    \
        Consilia sua alicui committere. Cic. Luy dire et declarer son intention, ou son secret.
    \
        Delictum hominum fortunae iudicio committere. Cic. En laisser faire à fortune.
    \
        Epistolam alicui committere. Cic. Bailler à porter.
    \
        Habenas committere. Seneca. Bailler la puissance et authorité de gouverner.
    \
        Honores committere alicui. Clau. Luy bailler offices honorables.
    \
        Incommoda sua legibus committere. Cic. S'en rapporter aux loix, pour punition en estre faicte selon icelles, Laisser la vengeance de son injure aux loix et aux magistrats.
    \
        Literas alicui committere. Cic. Bailler lettres à porter.
    \
        Magistratus aliquibus committere. Cic. Leur bailler des offices.
    \
        Vices suas alicui committere. Senec. Le commettre en son office, Luy bailler sa charge.
    \
        Crus commisit laqueo volucris. Ouid. A mis dedens, etc.
    \
        Literis committere aliquid. Cic. Mettre par escript.
    \
        Committere gnatam suam vxorem alicui. Terent. Marier sa fille à quelcun, Luy bailler pour femme.
    \
        Committere in discrimen. Liu. Exposer et mettre en dangier.
    \
        Committere se in praecipitem locum. Cic. Se mettre en peril et dangier.
    \
        Fortunae se committere. Cic. Se mettre à l'adventure.
    \
        Frigori committere. Celsus. Mettre au froid.
    \
        Itineri se committere. Cic. Se mettre à chemin.
    \
        Se hyemi et fluctibus committere. Cic. Se mettre sur la mer en temps d'yver.
    \
        Se labori committere. Cels. Se mettre à labourer, ou travailler.
    \
        Mari aliquem committere. Lucan. Le mettre sur la mer.
    \
        Nauigationi se committere. Cic. Se mettre sur l'eaue.
    \
        Nocti se committere. Ouid. Cheminer de nuict, Se fier à la nuict.
    \
        Ponti sese committere. Virgil. Passer sur un pont.
    \
        Rixae se committere. Ouid. Se mettre en la noise.
    \
        Longius portibus committere se non audebant. Caesar. Ils ne s'osoyent eslongner des ports, et se mettre en la grande eaue.
    \
        Soli se committere. Celsus. Se mettre au soleil.
    \
        Committere. Sueton. Irriter et faire batre deux ou plusieurs à l'encontre les uns des autres.
    \
        Committere. Suet. Non cessauit inter se omnes committere. Irriter l'un contre l'autre.
    \
        Fratres committere odiis. Claud. Mettre haine et dissension entre les freres.
    \
        Committere bellum. Liu. Dresser et commencer, Esmouvoir.
    \
        Committere certamen. Liu. Commencer le combat.
    \
        Ludos committere. Plaut. Cic. Commencer les jeux.
    \
        Committere manum alicui. Virgil. Luy faire la guerre.
    \
        Praelium committere. Caesar. Commencer l'estour, Commencer la bataille, et donner dedens.
    \
        Pugnam committere. Sil. Commencer.
    \
        Verba committere caecis modis. Senec. Proposer une question obscure, Parler obscurement.
    \
        Committere aliquid. Cic. Faillir, Commettre, Offenser.
    \
        Caedem committere. Ouid. Faire un meurtre.
    \
        Culpam committere. Cic. Faillir.
    \
        Iurgia. Plaut. Noiser, Faire debat.
    \
        Rixam committere. Liu. Commencer la noise.
    \
        Non committere vt, vel quamobrem. Cic. Ne faire chose parquoy, etc. Ne faire en sorte que, etc.
    \
        Committere se in aciem. Liu. Se mettre, ou entrer en la bataille.
    \
        Committere se in conspectum populi. Cic. Se monstrer et presenter.
    \
        Committere se in Senatum. Cic. Venir au Senat.
    \
        Committere de existimatione sua alicui. Cic. Se rapporter de son honneur.
    \
        Committere. Cic. Confisquer.

    Dictionarium latinogallicum > committo

  • 20 quanuis

        Quanuis, Coniunctio aduersatiua. Cic. Ja soit, Combien que.
    \
        Quanuis, pro Quantumuis. Cicero, Quanuis paruis Italiae latebris contentus essem. Si petites qu'elles fussent, ou Tant petites fussent elles, ou Quelques petites qu'elles fussent.
    \
        Quanuis multos nominatim proferre. Cic. En aussi grand nombre.
    \
        Quanuis callide facere. Cicero. Si finement qu'il est possible, Le plus finement du monde.

    Dictionarium latinogallicum > quanuis

См. также в других словарях:

  • Dienstleute — Der Dienstmann im eigentlichen Sinne ist ein Dienstleister, der Aufträge aller Art gegen Entgelt übernimmt. Seine Hauptaufgaben lagen in der Beförderung von Stückgut, Koffern et cetera, und in Botentätigkeiten. Als „Dienstmann“ bezeichnet man… …   Deutsch Wikipedia

  • Johann Christoph Wagenseil — (* 26. November 1633 in Nürnberg; † 9. Oktober 1705 in Altdorf) war ein deutscher Polyhistor, Rechtsgelehrter und Orientalist …   Deutsch Wikipedia

  • Ulrich Zusemschneider — Die Ermordung Ulrich Zusemschneiders als Fresko in der Biberbacher Wallfahrtskirche …   Deutsch Wikipedia

  • Valentin Ferdinand Gudenus — Valentin Ferdinand Freiherr von Gudenus (* 19. Juni 1679 in Mainz; † 9. März 1758 in Wetzlar) war ein deutscher Jurist und Historiker. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Werk 3 Werke …   Deutsch Wikipedia

  • Zusamschneider — Die Ermordung Ulrich Zusemschneiders als Fresko in der Biberbacher Wallfahrtskirche Mahnmal, Gesamtansicht …   Deutsch Wikipedia

  • Zusemschneider — Die Ermordung Ulrich Zusemschneiders als Fresko in der Biberbacher Wallfahrtskirche Mahnmal, Gesamtansicht …   Deutsch Wikipedia

  • Ala Gallorum Indiana — Activa Desde 21 hasta ¿250?. País Imperio romano Tipo Ala qui …   Wikipedia Español

  • La concettione della Beata Vergine — Oratorio latino de Alessandro Scarlatti, para 4 solistas (SATB) dos violines y bajo continuo, con libretto de autor anónimo, y estrenado en Roma en 1703. Este oratorio recicla música de otro oratorio anterior perdido titulado I dolori di Maria… …   Wikipedia Español

  • Julio Indo — Iulius Indus fue un noble galorromano del pueblo de los tréveros que en los segunda y tercera décadas del siglo I ocupó cargos de resposabilidad dentro de su comunidad, transformada en civitas Treverorum por la política de Augusto, con capital en …   Wikipedia Español

  • Reichsburg Landskron — p1 Reichsburg Landskron Entstehungszeit: 1206 Burgentyp: Höhenburg Erhaltungszustand: Ruine Ständische Stellung …   Deutsch Wikipedia

  • AEPYTUS — I. AEPYTUS Elati fil. Arcadum Rex: cum templum Neptuni equestris, in monte Halesio, prope Mantineam, vetitus licet, intrâsset, marinae aquae e sacris latebris erumpentis vi subitâ excaecatus, non multo post in venatione a sepe serpente ictus… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»